Çağımızın gelişen teknolojisi sayesinde, internet artık her ihtiyacımızı giderebileceğimiz bir platform haline geldi. İnterneti artık bir şeyler araştırmak için değil, daha çok alışveriş için kullanıyoruz. Ancak bu alışverişi ne kadar doğru yaptığımız ise tam anlamıyla bir muamma. Kullanıcılar internet alışverişi konusunda birçok durumu göz ardı ediyorlar. Gelin hep birlikte internet alışverişindeki haklarımız ile ilgili detaylı bilgiye sahip olalım.
İnternet Alışverişinde Bilinmesi Gereken Tüketici Hakları
Kullanıcıların internet üzerinde bilgi araştırmaktan çok alışveriş yaptığını daha önce de dile getirmiştik. Durum böyle olunca birçok problemle de karşılaşmak kaçınılmaz bir sonuç oluyor. Tüketiciler bazı durumlarda mağdur oluyorlar ve böyle zamanlarda bazı kullanıcılar ne yapacağını bilemiyorlar. Her alanda olduğu gibi online alışverişte de tüketicilerin hakları bulunuyor. Bu hakların bilinmesi ise doğru ve bilinçli bir alışveriş yapmadaki en büyük etken oluyor.
Öncelikle bilinmelidir ki, satın alma işlemi en temel anlamda yasanın 4077 sayılı tüketicilerin korunması kanununda devlet tarafında korunmaktadır. Ancak online alışverişler 6 Mart 2011 tarihinde yayınlanan 4077 sayılı kanunun 9/A maddesi gereğince “Mesafeli Satış Sözleşmesine Dair Yönetmenlik” ile tabi tutulmaktadır. Bu konuda internet alışverişlerine güven duymaya tüketiciler rahat bir nefes olabilir.
1) İade (Cayma) Hakkı
İade hakkı, internetten alışveriş yapan tüketicilerin en önemli haklarından biridir. Yönetmelikte belirtilen 7. Maddeye göre, satın alınan bir ürün 14 gün içinde iade edilebilir. Aynı zamanda tüketici hiçbir açıklama yapmadan satın aldığı üründen cayabilir.
2) Ayıplı Ürün/Hizmet
Satın alınan ürünün aslı ile eşleşmemesi ve belirtilen özelliklere sahip olmaması olarak tanımlanabilir. Ayıplı ürünler satın alınan üründe ilk anda bir hasar ve sorun oluştuğunda ortaya çıkmaktadır. Bir elbise satın alındığında, elbise yırtık olarak gönderildiyse bu ürün ayıplı bir üründür. Buna açık ayıplı ürün denmektedir. Bu konuyla ilgili yasalar da mevcuttur. Tüketici bu hizmeti 30 gün içinde satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Haber vermesi dahilinde şirket tarafından aynı ürünün sağlam olanı ile gönderimi sağlanacaktır. Ancak bu ürün kişiye bir zarar verdiyse o zaman kişi, firmadan tazminat alma hakkına sahip olacaktır. Bir diğer ayıplı ürün ise gizli ayıp olarak nitelendirilen ürünü kullanmaya başladıktan sonra ortaya çıkan problemlerdir. Örneğin bir ürünü belirtilen talimatlara göre kullanmanıza rağmen zaman içinde ortaya bir hasar çıkıyorsa bu gizli ayıptır. Bu ürünün teslim etme hakkı da 2 yıldır. Diğer bir adı ile garanti süresidir. Bu süre içinde kişiden kaynaklanmayan hasarlı ürün firma tarafından yenisi ile değiştirilerek tüketiciye sunulmaktadır.
3) Tüketici Sorunları, Hakem Heyeti
Bir tüketici karşılaştığı problemle ilgili firma yetkilileriyle görüşmesinden sonuç alamaz ise tüketici sorunları hakem heyetine başvurabilir, heyet tarafından da bir çalışma başlatılarak sonuç almaya yönelik girişimler başlar. 1 Ocak 2013 tarihinde yapılan düzenleme ile bu heyete asgari parasal sınır 1191,52 TL, üst sınır ise 3110,58 TL olarak belirlenmiştir. Eğer hizmetin değeri 3110,58 TL’nin üzerinde ise doğrudan tüketici mahkemesine başvurabilir.
4) Kargo Teslimatı Sırasında Tüketici Hakları
Tüketiciler ürünü teslim almadan önce herhangi bir teslimata dair imza atmamalıdır. Kargo görevlisinin yanında ürünü kontrol etmelidir. Ürün eksik, yanlış veya hasarlıysa kargo görevlisinden “Hasar Tespit Tutanağı” isteme hakkına sahiptir. Aynı zamanda fatura kontrol edilmesi eksik ise bunun da bildiriminin yapılması gerekmektedir.
5) Ön Bilgilendirme Formu ve Mesafeli Satış Sözleşmesi
Tüketiciler, internet sitesinden alışveriş yaptıkları sırada, ön bilgilendirme formu ve mesafeli satış sözleşmesi görme ve okuma hakkı bulunmaktadır. Bu sözleşmelerin internet alışveriş sitelerinde bulunması zorunludur. Tüketici genelde alışveriş yaparken bu sözleşmeleri okumadan onaylamaktadır. Ancak bu durumla tüketiciyi zaman zaman zor durumda bırakmaktadır. Bu sorunların önüne geçmek için her tüketici alışverişi tamamlamadan önce mutlaka ön bilgilendirme formu ve mesafeli satış sözleşmesini okumalıdır. Eğer bir internet sitesinde bu sözleşme yok ise o site şikayet edilmeli ve alışveriş yapılmamalıdır.
6) Satıcıdan İletişim Bilgileri ve Garanti Belgeleri Gibi Bilgileri Alma Hakkı
İnternet alışverişlerinde de tüketiciler garanti koşullarını öğrenme hakkına sahiptirler. Ayrıca firma sahibi internet sitesinde iletişim bilgilerini yazmakla yükümlüdür. İnternet sitesi sahibi tüzel kişi ise ticari ünvanını, gerçek kişi ise adı soyadı, telefon, adres ve e-posta gibi bilgilerini paylaşması gerekmektedir. Tüketicilerin bir ürünü satın alırken ürünün özellikleri, fiyatı ve ödeme şekli ile kargo firması gibi bilgileri ve garanti şartlarının ne olduğunu bilmesi gerekmektedir. Eğer bu bilgiler bulunmuyorsa hukuki yollara başvurma hakkına sahiptir. Tüketicilerin mutlaka alışveriş haklarının farkında olması ve bu sayede alışverişlerinden mağdur olmaması çok önemlidir.
6 Comments