Uzaktan çalışma uygulamasının ilk kez iş hayatına katılması, 4857 sayılı kanunla birlikte 2016 yılında gerçekleşmiştir. E-ticaret siteleri, bilişim, internet, yazılım vb. birçok iş sektöründe uzaktan çalışılabilir. İşçi ve işveren tarafların yapacağı yazılı anlaşma ile ev veya yeterli ekipmanın olduğu herhangi bir yerde çalışma eylemini gerçekleştirmek mümkündür. Özellikle uzaktan çalışma yönetmeliği kapsamında değerlendirilen uzaktan çalışma sözleşmesi yazılı olarak yapılma hükmüne sahiptir.
Ofis ortamında çalışmanın alışkanlık haline gelmesi, yeterli ekipman sağlanamaması veya gerekli çalışma disiplininin oluşturulamaması gibi nedenler, bu uygulamanın önüne geçmektedir diyebiliriz. 2019 yılı Aralık ayında Çin’in Wuhan şehrinde karşılaşılan Covid 19 virüsü nedeniyle yeniden gündeme gelen çalışma şekli, birçok firma tarafından tekrardan gözden geçirilmektedir. Peki uzaktan çalışmanın avantajları ve dezavantajları nelerdir? Zorunlu durumlarda uzaktan çalışma yönetmeliği yükümlülükleri nelerdir? Uzaktan çalışma sözleşmesi hazırlanırken nelere dikkat edilmelidir?
Bkz:
- Evde Etkili Çalışma Yöntemleri | 5 Etkili Yöntem
- Koronavirüs (Covid-19) Etkisi ile Gelişen Türkiye E-Ticaret Pazarı
Uzaktan Çalışmanın Avantajları
E-ticarete yeni başlayanlar, girişimciler ve küçük işletmeler için özellikle maliyet açısından fayda sağlayan çalışma şekli, ofis ortamına ihtiyaç duymaz. Yani ister evde ister kafede iş eylemi yapılabilir. Çoğu çalışan ve işveren tarafından benimsenen uzaktan çalışma veya İngilizcesiyle home office gerekli ekipman ve iş kaynaklarının sağlanması ile istenilen alanda çalışma kolaylığı yaratır.
Düşük Maliyet = Daha Çok Kazanç
Özellikle e-ticarette yeni olanlar için masrafları azaltmak bir hayli önem taşır. Sektöre girerken yapılan yatırımlar sermayeyi azaltırken, harcamalara eklenecek olan kira, fatura, vergi, kırtasiye vb. ofis giderleri işleri zorlaştırabilir. E-ticaret sitesi açarken şirket kurma zorunluluğun olması kafanızı karıştırabilir ancak bunun da kolayı var. Sanal ofis tutabilir veya evinizin bir bölümünü ofis olarak gösterebilir ve şirket kurmak için gerekli prosedürleri yerine getirebilirsiniz. Böylece masrafları azaltmış ve daha işe başlamadan kâr sağlamış olursunuz.
Bkz:
- E-Ticaret Sitesi Kurulumu için Yapılması Gerekenler
- Şahıs Şirketi Nedir? Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Pazartesi Sendromuna Son
Çalışanları birçoğu trafik, yol masrafı, giyim kuşam hazırlığı derken pazartesi sabahından korku duyar. En çok da trafik, benzin veya toplu taşıma masrafları cebi zorlamaktadır. Uzaktan çalışma sayesinde hem yolda boşa geçirilen vakitten hem de masraflarından tasarruf edilir. Trafik ve insan kalabalığı stresinden uzaklaşılarak daha dinç bir çalışma süreci sağlanır.
Endişelerden Uzaklaşarak Verimli Çalışma Süreci
Stres çalışma ve sosyal hayatı etkileyen faktörlerin başında gelir. Evden çalışmak, iş saatlerinde akla takılan birçok soruna çözüm sağlamaktadır. Ebeveynler açısından bakıldığında çocuğa kim bakacak gibi endişelerden uzaklaşılır. Veya “Akşama yemek olacak mı?” sorunu ortadan kaldırılabilir. Yol yorgunluğu vb. etkenler olmayacağı için vücut direnci sağlanır ve çalışma isteği artar. Hem e-ticaret firması sahipleri hem de çalışan açısından beden ve ruh zindeliği sağlanarak daha iyi işler yaratılabilir.
Ofis Yenileme veya Büyütme Gereksinimi Olmaz
Her çalışan ve işverenin farklı kişilikleri ve gereksinimleri vardır. Örneğin, sessiz çalışmayı seven veya yüksek seste müzik dinleyerek çalışmak isteyen kişiler olabilir. Çalışan kişi sayısının artması yeni bir ofise çıkmayı gerektirebilir. Ofis çalışanlarını ihtiyaçlarını karşılamak için tadilat veya daha geniş bir alan gerekecektir. Herkesin istediği yerde çalışabilmesine imkan veren uzaktan çalışma, bu vb. sorunlara kendiliğinden çözüm sunar.
Kısa ve Net Karar Alma Süreçleri
Yüz yüze yapılan toplantılarda insanların konuşacak konuları artar. Çay, kahve ikramları derken konunun dışına çıkılabilir ve derken sohbet uzar. Online ortamda ya da iletişim araçlarıyla yapılan toplantılarda asıl konuya odaklanma ve çözüm getirme süreci kısalır. Toplantı öncesi, sonrası ve toplantı anında elektronik araçlara anında ulaşım sağlanabilir. Microsoft Teams, Slack, BaseCamp gibi uygulamalar sayesinde maksimum fayda ile verimli iş planları oluşturulabilir.
Uzaktan Çalışmanın Dezavantajları
Home office çalışmanın faydaları ve çözüm kolaylıkları olduğu gibi kimi dezavantajlarla da karşılaşabilirsiniz. İş yönetimi, ekibi toplamak ya da sosyalleşmek ayrı noktalarda çalışırken sorun yaratabilir.
İletişim ve Birbirini Anlamada Zorluk
Uzaktan iletişimde yaşanabilecek bağlantı sorunları aksaklıklara neden olabilir. Bu nedenle her çalışan ve işverenin ekipman kontrollerini önceden yapması ve olası problemlere karşı hazırlıklı olması gerekir. İş ortamında birileriyle bir araya gelmek, ofis jargonlarını geliştirir ve tabiri caizse “leb demeden leblebiyi anlamak” kavramı hayat bulur. Yani çalışan veya işveren kimi zaman söylemeye dahi gerek kalmadan ne yapacağını bilir. Bu zorlukların üstesinden gelebilmek adına haftada bir veya iki kere yüz yüze toplanabilir. Hem birbirini tanımak hem de işleri bir arada görmek adına fayda sağlanır.
Anlık Cevaplanması Gereken İşlerde Aksama
İletişim araçlarını kullanmak çok basit işlerin çözülme sürecini uzatabilir. Anlaşmazlıklar veya aynı işi farklı kişilerin yapması, işlerin tekrarlanması gibi olası problemler doğabilir. Tek bir soru cevap süreci yeterliyken daha fazla zaman harcamaya yol açabilir. Bu aşamada iletişim becerileri ve ortak iletişim alanları doğru kullanabilmek devreye girer. Drive, Trello, Gmail gibi aynı işi kolaylıkla takip etmeyi sağlayan araçlardan faydalanabilir.
Odaklanma Sorunları
Ev ve ofis hayatının birbirinden ayırmanın en büyük avantajı, çalışma saatleri ve dinlenme sürecinin de ayrılmasını sağlamasıdır. Yani işte iş, evde özel hayat kuralı. Ancak çalışma ve yaşam alanının ortak olması, hangisine odaklanmak gerektiği konusunda karışıklık yaratabilir. “Eve iş getirme” sözü ortadan kalkabilir ve her şey işe dönüşebilir.
Disiplin ve evden çalışma planı yapılarak bu durumun üstesinden gelmek mümkündür. İşlerinizi teslim edeceğiniz tarihi belirleyerek, çalışma düzenini oturtabilir ve kendinize yeterli vakti ayırabilirsiniz. Böylelikle çalışan ve işveren arasındaki memnuniyet sağlanmış olur.
Yükümlülükler ve sözleşme konusuna bir sonraki içerikte değineceğiz.